Ius mentis Homepage | Categorieën | Lijst A-Z | Willekeurig artikel | Herpubliceren? | Over deze site | Blog | Contact
 

De Wet Computercriminaliteit: Diensten afnemen zonder betalen

Veel telecommunicatiediensten worden tegen betaling aangeboden. Denk bijvoorbeeld aan betaaltelevisie, mobiele telefonie of gewoonweg toegang tot Internet. Het is soms mogelijk om met een speciaal kastje of door speciale software te gebruiken van zo'n dienst gebruik te maken zonder te betalen. Gratis betaaltelevisie kijken lijkt aantrekkelijk, maar is een misdrijf: maximaal drie jaar cel of een geldboete van 67.000 euro (art. 326c lid 1). Dit wordt soms "diefstal" (van de dienst) genoemd, alhoewel dit formeel juridisch onjuist is. Een dienst kan niet worden weggenomen zoals een fiets. Vandaar de aparte strafbaarstelling als "afnemen zonder betalen".

Opsporen van dit misdrijf is lastig, omdat het immers heel moeilijk is om na te gaan wie de dienst ontvangt en of zijn aansluiting terecht is. Vandaar dat de bestrijding van dit misdrijf meestal gebeurt door verspreiders van hulpmiddelen aan te pakken. Die zijn verboden op grond van art. 326c lid 2.

Inhoudsopgave

Aanbieden en bewaren

Het aanbieden en verspreiden van hulpmiddelen of gegevens om gratis toegang te krijgen tot betaaldiensten is verboden: hierop staat een straf van maximaal een jaar cel (art. 326c lid 2). Hetzelfde geldt voor het maken of bewaren van dergelijke middelen, alleen moet dat dan wel uit winstbejag gebeuren. En wie van dit maken of verspreiden zijn beroep maakt, kan zelfs tot drie jaar de gevangenis in gaan (art. 326c lid 3).

Apparaten om te kraken

Hulpmiddelen voor gratis toegang zijn meestal software, maar ook speciaal ontworpen apparaten worden wel gebruikt. Het oudste voorbeeld van zo'n apparaat is waarschijnlijk het fluitje dat als kadootje in de Cap'n Crunch cornflakes zat. Het bleek dat met het geluid van dit fluitje gratis gebeld kon worden in de hele VS.

Ook een apparaat waarmee verbruikte telefoonkaarten konden worden opgewaardeerd was een dergelijk hulpmiddel, zo vond de Hoge Raad in 2003. Overigens staat op namaak van betaalpassen of waardekaarten (bijvoorbeeld beltegoedkaarten) zes jaar cel of een boete van 67.000 euro (art. 232 lid 1). Hetzelfde geldt voor het gebruiken, hebben of verkopen van dergelijke kaarten als je weet dat ze vervalst zijn (art. 232 lid 2).

Instructies om te kraken

Ook instructies of een handleiding hoe de beveiliging van een dienst gekraakt kan worden, kunnen strafbaar zijn.

Artikel 326c spreekt van "een voorwerp of gegevens". En uit art. 80quinquies blijkt dat "onder gegevens wordt verstaan iedere weergave van feiten, begrippen of instructies, al dan niet op een overeengekomen wijze, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door personen of geautomatiseerde werken."

In 2005 oordeelde de Hoge Raad dan ook dat een tijdschriftartikel een "verboden voorwerp" was. In deze zaak was een artikel in een tijdschrift gepubliceerd met als titel "gekraakt, Canal+ kijken op uw PC". Met de instructies uit dit artikel kon de beveiliging van betaalzender Canal+ gekraakt worden. Dit artikel werd dus gezien als een weergave van instructies geschikt voor interpretatie of verwerking door personen.

Kraken van beveiliging van werken

Naast diensten zoals telefonie of televisie worden ook wel producten zoals elektronische boeken of muziek en films voorzien van beveiligingen. Het omzeilen van dergelijke beveiligingen kan onrechtmatig zijn (art. 29a lid 2 Auteurswet), maar dit is geen strafbaar feit in de zin dat er gevangenisstraf of een boete op staat. De maker van het werk kan wel in een civiele procedure schadevergoeding eisen.

Hetzelfde geldt voor iemand die apparaten verkoopt om dit te vergemakkelijken (art. 29a lid 3 Auteurswet), of die beroepsmatig beveiligingen van werken verwijdert.

Daarentegen is het maken, verspreiden of uit winstbejag bezitten van middelen die uitsluitend bestemd zijn voor het omzeilen van de beveiliging van software wel een misdrijf (art. 32a Auteurswet). In 2002 werd op deze grond een maker van mod-chips voor de Sony Playstation veroordeeld.

Alle delen

Gerelateerde artikelen

Gespecialiseerd advies nodig?

Heeft u na het lezen van dit artikel nog vragen, of zit u met een juridisch probleem waar u advies over wilt? Neem dan contact op met ICT-jurist Arnoud Engelfriet, auteur van dit artikel.

© Arnoud Engelfriet. Dit werk mag vrij worden verspreid en gepubliceerd zoals bepaald in de licentievoorwaarden.

Laatste wijziging:
6 november 2018