Plagiaat bij gebruik van andermans werk
Hergebruik van andermans werk is meestal inbreuk op het auteursrecht. Er zijn uitzonderingen, zoals bijvoorbeeld het citaatrecht, dat toestaat om delen van andermans werk over te nemen. En als het auteursrecht verlopen is, mag je natuurlijk gebruiken wat je wilt. Maar wat nooit mag, is doen alsof je andermans werk eigenlijk zelf hebt gemaakt of bedacht. Dat heet plagiaat: overnemen zonder fatsoenlijke bronvermelding. Ook parafraseren, in je eigen woorden weergeven van andermans werk, wordt vaak als plagiaat gezien als er geen bron bij vermeld staat. Je moet dus altijd duidelijk je eigen bijdragen scheiden van die van anderen.
Inhoudsopgave
Wanneer is iets plagiaat
Plagiaat is het letterlijk overnemen van (delen van) andermans werk zonder fatsoenlijke bronvermelding. Het cruciale element is dat je doet alsof je andermans werk eigenlijk zelf hebt gemaakt of bedacht.
Het is lastig om een algemene regel te geven wanneer iets plagiaat is. Bij het knippen en plakken van een hele tekst of foto is het duidelijk. Maar bij samenvatten of parafraseren van een tekst kan dat een stuk moeilijker liggen. Dat mag op zich wel, maar als het niet duidelijk is dat het een samenvatting van andermans werk is, kan het toch best plagiaat zijn. Ook hier is dus bronvermelding cruciaal.
Van plagiaat kan ook sprake zijn bij het overnemen van een deel van een werk. Een alinea met een mooie uitleg kopiƫren zonder bronvermelding is ook al plagiaat.
Plagiaat en auteursrecht
Vaak is plagiaat tevens inbreuk op het auteursrecht, omdat het verboden is (delen van) iemands werk te kopiëren zonder toestemming. Als het auteursrecht is verlopen, mag het werk vrijelijk worden gekopieerd. Desondanks kan er dan nog steeds sprake zijn van plagiaat wanneer de auteur niet wordt geïdentificeerd.
Het aanbrengen van een valse naam of teken op een werk is een strafbaar feit. Artikel 326b Strafrecht verbiedt het valselijk plaatsen van enige naam of teken op een werk "om daardoor aannemelijk te maken, dat dat werk zou zijn van de hand van degene wiens naam of teken hij daarop of daarin aanbracht."
Het overnemen van concepten, ideeën en procedures is geen inbreuk op auteursrecht. Zie Van abstract en vrij idee naar beschermde concrete uitwerking. Een dergelijk concept, idee of procedure overnemen zonder bronvermelding mag dus juridisch gezien. Het is wetenschappelijk een doodzonde maar juridisch niet fout.