Ius mentis Homepage | Categorieën | Lijst A-Z | Willekeurig artikel | Herpubliceren? | Over deze site | Blog | Contact
 

Wat kun je op het web?

Het World-Wide Web (WWW), in het Nederlands soms ook wereldwijde web genoemd, is een gigantische verzameling pagina's met informatie. Een groep webpagina's aangeboden door één persoon of bedrijf heet een website. Met startpagina's en zoekmachines zijn de juiste pagina's of sites te vinden. Steeds populairder worden weblogs: websites met chronologisch geordende bijdragen, vaak in de vorm van een dagboek, nieuwsberichten of serie columns.

Websites bieden niet alleen maar informatie. Het is steeds vaker mogelijk om zelf mee te doen. Zo kun je jezelf aan anderen voorstellen via een eigen site, blog of pagina op een profielensite. Via forums kun je discussiëren met anderen. En op wiki's mag iedereen meeschrijven.

Inhoudsopgave

Websites en webpagina's

Een website, vaak afgekort tot site, is een verzameling samenhangende webpagina's, documenten die op het internet te bekijken zijn.

Informatie en diensten

Webpagina's kunnen gevuld zijn met allerlei informatie, zoals teksten, plaatjes, geluid, animaties of video - en natuurlijk met koppelingen of links, waarmee je met één klik van pagina naar pagina gaat. Een bijzondere pagina is de homepage, een pagina die zo is ingericht dat de rest van de website vanaf dat punt gemakkelijk is te bereiken.

Pagina's kunnen ook een dienst aanbieden, bijvoorbeeld een vlucht boeken bij een bepaalde luchtvaartmaatschappij of de vertrektijden van de trein raadplegen. Bij diensten afnemen of producten kopen via internet (e-commerce) gelden bijzondere regels. De Wet Koop op Afstand geeft de consument extra rechten. De veiligheid van zulke transacties is altijd een punt van aandacht.

Webbrowser

Je bekijkt websites met een (web)browser, soms ook wel bladeraar genoemd. De meeste PC's zijn standaard voorzien van Microsoft Internet Explorer als browser. Een veiliger en sneller alternatief is de gratis Firefox browser.

Webbrowsers vertalen de in speciale HTML-code geschreven pagina's naar een mooie layout.

Beeld en geluid

Steeds meer webpagina's bieden meer dan tekst. Zo zijn op Flickr miljoenen foto's te vinden, en er staan minstens zo veel filmpjes op Youtube. Maar audio en video worden ook steeds vaker geïntegreerd in webpagina's.

Animaties, geluid en video worden in verschillende formaten aangeboden. Je hebt vaak speciale programma's nodig voor het afspelen hiervan. Voor het afspelen van video is een flinke internetaansluiting nodig, daar het om grote bestanden gaat. De kwaliteit van de video's laat nog te wensen over maar dat zal in de komende jaren snel beter worden. Het ophalen voor eigen gebruik (downloaden) van webvideo is vaak niet eenvoudig door de verscheidenheid in de formaten.

Voor tekst en plaatjes heb je geen nodig programma's, deze kan je gewoon met je browser bekijken. De enige uitzondering zijn PDF-bestanden. Een PDF-bestand bevat een stuk tekst in een vaste vormgeving. Om deze te kunnen bekijken, heb je de Acrobat Reader-software nodig. Een alternatief is de kleinere en snellere Foxit PDF reader.

RSS feed

Een RSS feed of ook wel webfeed is een korte, versimpelde weergave van een bericht elders op internet. Elke keer als een site iets nieuws produceert, geeft de webfeed dit door aan de afnemers. Met een webfeed kun je snel automatisch het laatste nieuws lezen, waarvan de (volledige) inhoud op een andere site staat. Zonder de site daadwerkelijk te moeten bezoeken om te kijken of er wat nieuws op staat.

Vinden van webpagina's

Het web telt miljarden pagina's met informatie. Om daarin je weg te vinden, zijn startpagina's en zoekmachines de aangewezen hulpmiddelen.

Startpagina's

Een startpagina is een webpagina met een gerubriceerde verzameling koppelingen naar andere internetpagina's. Elke startpagina heeft een bepaald onderwerp. Van schaken tot breien, van natuurkunde tot astrologie en van Peru tot Rusland. Bekende startpagina's zijn Startpagina.nl, Startkabel.nl, Yahoo en de Open Directory.

Zoekmachines

Bij zoekmachines kun je een aantal trefwoorden opgeven, waarna je een overzicht krijgt van de webpagina's die het beste passen bij die trefwoorden. Het is belangrijk om de juiste trefwoorden te kiezen: met een zoekopdracht als "auto" krijg je natuurlijk veel te veel resultaten. Google is de grootste en bekendste zoekmachine. Daarnaast wordt in Nederland ook Ilse wel gebruikt.

Google biedt zeer veel mogelijkheden, maar deze zijn niet altijd even goed zichtbaar. Soople is gemaakt om mensen bekend te maken met alle functies van Google. Soople biedt de vele handige functies die Google biedt eenvoudig aan. Zo kun je eenvoudig zoeken naar bijvoorbeeld afbeeldingen, video, boeken of alleen naar PDF documenten.

Weblogs (blogs)

Een weblog, of ook wel blog, is een website die de eigenaar regelmatig vernieuwt en waarop die eigenaar de aangeboden informatie op datum aanbiedt.

Dagelijkse column

De opzet van een weblog lijkt enigszins op die van een column of dagboek: regelmatig nieuwe bijdragen, vaak in de ik-vorm geschreven en per bijdrage relatief kort. Maar weblogs zijn veel meer dan dagboeken. Door deze vorm kunnen weblogs snel op actualiteiten reageren. Door intensief links te leggen naar andere bronnen kan een blogger veel informatie aanbieden over een onderwerp.

Weblogs bieden hun lezers ook veelal de mogelijkheid om reacties onder de berichten te plaatsen. Hiermee zijn weblogs veel interactiever dan 'gewone' websites. Bekende Nederlandse blogs zijn Sargasso, Frankwatching, Dutch Cowboys en Geenstijl.

Blogs met beeld en geluid

Meestal gaat het om tekst, het kan ook om foto's (een fotoblog), video of audio (podcast) gaan. Een podcast is een mp3 bestand met muziek of spraak, bijvoorbeeld een interview, dat via een blog wordt aangeboden. Als naast geluid ook video wordt gebruikt, spreken we van vodcasting. Vodcasting werkt net als podcasting en kun je gebruiken met bestaande podcast programma's. Vodcast materiaal kun je (laten) bekijken door op internet een link aan te klikken. De video zal dan in een 'mediaplayer' verschijnen.

Een weblog beginnen is heel eenvoudig. Via sites als Blogger of web-log.nl kun je een gratis eigen weblog opzetten. Je hoeft je niet druk te maken om moeilijke codes, maar je kunt gewoon je verhaal typen en dat wordt automatisch in je weblog verwerkt.

Meedoen op het web

Websites zijn niet alleen maar verzamelingen informatie die je kunt lezen. Je kunt actief meedoen op het web: discussieer op een forum, of schrijf mee aan een wiki.

Profielensites en netwerken

HyvesAls je gaat meedoen, is het netjes om jezelf even voor te stellen. Dat kan via een profielensite. Een profiel bevat naam en contactgegevens, informatie over interesses, hobby's, werk en vaak ook foto's. De site biedt vaak de mogelijkheid om profielen van anderen te koppelen aan je eigen profiel, zo bouw je een netwerk op van vrienden of zakelijke relaties. Daarbij moet je wel rekening houden met een gebrekkige privacy op zulke sites. Je publiceert tenslotte persoonsgegevens over jezelf.

De twee in Nederland bekendste profielensites zijn Hyves (voor privé-profielen) en Linkedin (voor zakelijke contacten). Netwerksites worden soms ook als een virtuele wereld vormgegeven, zoals bijvoorbeeld Second Life en Habbo Hotel. Daar kun je in "rondlopen" en zo praten met de personen in je netwerk.

Discussieforums

Discussieforums bieden de mogelijkheid om discussies te voeren, vaak rond een thema zoals computers, tuinieren, ziektes of persoonlijke problemen. Er is meestal weinig centrale sturing; binnen het thema leveren de deelnemers zelf de stellingen en reacties aan. Zogeheten moderatoren letten er op dat berichten de huisregels van een forum niet schenden.

Er zijn tientallen forums. Een overzicht staat op de Forum-startpagina.

Wiki's

Een Wiki is een website waarop iedereen de informatie kan wijzigen en aanvullen. Het idee achter een Wiki is het delen van kennis van vele personen. Iedereen die dat wil, kan een Wiki aanvullen met zijn eigen kennis. Soms is het nodig om je eerst te registreren voordat je iets mag wijzigen, dit in verband met vandalisme.

De bekendste Wiki is Wikipedia. Het doel van Wikipedia is om een complete, vrij herbruikbare encyclopedie op het web te cre�ren. De artikelen in deze encyclopedie worden geacht een neutraal gezichtspunt in te nemen. Omdat de artikelen door elke bezoeker bewerkt kunnen worden, geeft Wikipedia echter geen garantie wat betreft de juistheid van de informatie. Daarnaast is vanwege het open karakter van het project vandalisme een probleem.

Meer lezen

Het bovenstaande laat zien dat er heel veel mogelijk is op het Web. Uitgebreide gidsen over deze mogelijkheden zijn Zo werkt internet en Computers en Internet leren. Op Iusmentis vind je vooral informatie over de juridische aspecten:

Deze tekst is gebaseerd op het boek Het Digitale Bos, uitgegeven door het Koning Willem I College en beschikbaar onder de Creative Commons BY-NC-SA 3.0 licentie.

Gerelateerde artikelen

Gespecialiseerd advies nodig?

Heeft u na het lezen van dit artikel nog vragen, of zit u met een juridisch probleem waar u advies over wilt? Neem dan contact op met ICT-jurist Arnoud Engelfriet, auteur van dit artikel.

© Arnoud Engelfriet. Dit werk mag vrij worden verspreid en gepubliceerd zoals bepaald in de licentievoorwaarden.

Laatste wijziging:
6 november 2018